"Równo nie znaczy tak samo". Jak skutecznie budować różnorodne zespoły w środowisku pracy [NOWY RAPORT]

Laptop i tablet. W tablecie wyświetlone informacje: Raport z cyklu "Pracodawca na tak". Racjonalne usprawnienia w pracy dla osób z niepełnosprawnościami.

Racjonalne usprawnienia są podstawą budowania różnorodnych zespołów. Tymczasem ponad połowa pracodawców, którzy mają doświadczenia we współpracy z osobami z niepełnosprawnościami, nie zna tego pojęcia. Z kolei aż 71,7% pracowników z niepełnosprawnościami nigdy nie spotkało się z tym określeniem.

Takie wnioski płyną z naszego najnowszego raportu "Pracodawca na TAK - racjonalne usprawnienia w pracy dla osób z niepełnosprawnościami", przygotowanego na podstawie ogólnopolskiego badania. Raport powstał dzięki wsparciu Santander Bank Polska, Orange Polska, Ambasady Stanów Zjednoczonych Ameryki i innych partnerów, za co im serdecznie dziękujemy.

Nasze badanie pokazało, że problemem jest również brak odpowiedniej komunikacji ze strony osób potrzebujących usprawnień w pracy. Tylko 41,2% respondentów kiedykolwiek zwróciło się do pracodawców z prośbą o usprawnienia, a głównym powodem jest brak wiedzy oraz strach przed reakcją otoczenia. Wyniki jasno pokazują, że obie strony rynku pracy potrzebują odpowiedniej edukacji, aby mogły sprawniej ze sobą współpracować.

W tegorocznej edycji badania skupiliśmy się na ocenie świadomości, stanu faktycznego i gotowości firm do wdrożenia racjonalnych usprawnień. Chodzi o działania, które ułatwiają zatrudnienie, awans i pracę w zawodzie osobom z niepełnosprawnościami i zarazem zwiększają ich produktywność na równi z innymi pracownikami bez obciążenia dla pracodawcy. Co ważne, racjonalne usprawnienia powinny być zgłoszone przez osobę z niepełnosprawnością, a ich niewdrożenie bez podania przyczyn stanowi naruszenie zasady równego traktowania i może być jednym z przejawów dyskryminacji. Mimo to nadal mało pracowników prosi o racjonalne usprawnienia, a głównym powodem jest brak wiedzy oraz strach przed reakcją otoczenia.

W dzisiejszym świecie, gdzie różnorodność (także na rynku pracy) jest faktem, traktowanie wszystkich osób w ten sam sposób nie jest wystarczające do wyrównywania szans. Do każdego pracownika trzeba podejść indywidualnie. Tutaj z pomocą przychodzą racjonalne usprawnienia, które - jak pokazało nasze badanie - wciąż są pojęciem obcym na rynku pracy. Chcemy to zmienić zachęcając zarówno pracodawców, jak i pracowników-osoby z niepełnosprawnościami do wypracowywania nowych standardów, które pozwolą stworzyć przyjazne i inkluzywne miejsca pracy

- mówi Agata Robińska, prezeska zarządu Fundacji TAKpełnosprawni.

W naszym badaniu udział wzięło 124 pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami, z czego 47,6% stanowiły duże firmy, 31,5% średnie, 12,9% małe i 8,1% mikro. Swoimi spostrzeżeniami podzieliło się także 449 osób z niepełnosprawnościami, wśród nich 374 było aktywnych na rynku pracy, a 75 nie pracowało, ale zamierzało podjąć zatrudnienie.

Racjonalne usprawnienia są cenne dla wszystkich pracowników

Osoby z niepełnosprawnością zwracały uwagę, że największe wyzwanie dla nich stanowią bariery obecne na stanowiskach pracy, a nie sama niepełnosprawność. Zatem kluczowe jest podjęcie działań pozwalających na zniwelowanie różnic w zakresie możliwości fizycznych i intelektualnych pracowników, poprzez wdrażanie racjonalnych usprawnień. A te, wbrew powszechnym obawom, nie zawsze wymagają od pracodawców dużych nakładów finansowych. Zdecydowana większość, bo ponad ¾ badanych pracodawców przyznała, że tylko część wdrożonych racjonalnych usprawnień wymagała od nich nakładów finansowych. Warto przy tym zaznaczyć, że w przypadku konieczności poniesienia kosztów, pracodawca ma możliwość pozyskania środków m.in. na wyposażenie stanowiska pracy czy przystosowanie go do potrzeb osoby z niepełnosprawnością. Środki te, zgodnie z ustawą, PFRON przekazuje samorządom powiatowym. I to właśnie w swoim powiatowym urzędzie pracy lub powiatowym centrum pomocy rodzinie pracodawca może uzyskać informacje o dostępnym wsparciu.

Proste kroki wielkiej wagi

Wśród najczęściej wdrażanych racjonalnych usprawnień pracodawcy wymienili m.in.: elastyczny czas pracy, pracę na część etatu, dostosowany zakres obowiązków oraz dostępność architektoniczna. Z kolei ankietowani pracownicy wśród najczęściej spotykanych usprawnień organizacyjnych wskazywali: elastyczny czas pracy, pracę zdalną, ergonomiczne stanowisko czy spokojniejsze miejsce do pracy. Pomysłów na sprawdzone racjonalnie usprawnienia jest więcej, ich pełna lista jest dostępna w raporcie. Warto jednak pamiętać, że nie ma uniwersalnych rozwiązań pasujących do każdej organizacji. Racjonalne usprawnienia powinny być przede wszystkim dopasowane do charakteru danej firmy oraz oczekiwań jej pracowników, a to z kolei wymaga otwartego dialogu pomiędzy pracodawcą a osobami ze zróżnicowanymi potrzebami wynikającymi z niepełnosprawności. Ale warto podjęć ten wysiłek. Dopasowanie miejsca pracy do różnorodnych potrzeb przekłada się bezpośrednio na większą produktywność zespołu, mniejszą rotację pracowników czy szerszy dostęp do nowych talentów.

W raporcie można też znaleźć inspirujące wypowiedzi 35 osób z niepełnosprawnościami pracujących w polskich firmach, które podzieliły się swoją perspektywą i doświadczeniami związanymi z usprawnieniami w miejscu pracy. Obala to mit, że w Polsce brakuje inkluzywnych pracodawców dbających o wyrównywanie szans. Dodatkowo, przykłady firm pokazują, że wielu pracodawców aktywnie angażuje się w tworzenie przyjaznych i dostępnych miejsc pracy, a ich podejście do racjonalnych usprawnień potwierdza rosnącą świadomość i gotowość do wspierania pracowników z niepełnosprawnościami.

Potrzeba zmian wciąż jest duża

Badanie pokazało również, że zaledwie 8,6% pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami, posiada politykę racjonalnych usprawnień. To zbiór zasad, który pełni funkcję drogowskazu, w jaki sposób dana firma podchodzi do tego zagadnienia. Kluczowym składnikiem sukcesu takiej polityki jest jasne i trwałe zobowiązanie wyższej kadry zarządzającej do jej przestrzegania. Niski odsetek firm, które mają zdefiniowaną politykę racjonalnych usprawnień pokazuje, jak dużo jest jeszcze do zrobienia w tym zakresie.

ZOBACZ RAPORT >

Podziękowanie

Dziękujemy wszystkim partnerom raportu za nieocenione wsparcie przy tworzeniu i promowaniu niniejszego raportu. Jesteśmy Wam wdzięczni za zaangażowanie w budowę bardziej różnorodnego i inkluzywnego rynku pracy dla osób z niepełnosprawnościami.
Jesteście "Partnerami na TAK!"

Partnerzy główni:

  • Santander Bank Polska
  • Orange Polska

Patronat honorowy:

  • Ambasada Stanów Zjednoczonych Ameryki

Partner merytoryczny:

  • ILO Global Business and Disability Network

Partner dostępności cyfrowej:

  • Atos

Partner badania:

  • Agencja badawcza SW Research 

Partnerzy wspierający:

  • ABSL Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych
  • Karta Różnorodności, koordynowana przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu
  • Konfederacja LEWIATAN
  • Towarzystwo Tłumaczy i Wykładowców Języka Migowego GEST
  • PFRON Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
  • Atypika fundacja dla neurokultury
  • Fundacja Poland Business Run
  • ONLEX Kancelaria Radcy Prawnego Anna Pałecka-Błaszczyk
  • Polskie Forum HR
  • Job Impulse Polska
  • Diversity Hub
  • Flexi.pl

Partnerzy medialni

  • My Company Polska
  • PAP Polska Agencja Prasowa
  • HR na Szpilkach
  • BRIEF
INFORMACJA O PRYWATNOŚCI PLIKÓW COOKIES

Ta strona korzysta z plików cookie, aby poprawić wrażenia podczas przeglądania witryny. Część plików cookies, które są sklasyfikowane jako niezbędne, są przechowywane w przeglądarce, ponieważ są konieczne do działania podstawowych funkcji witryny.

Używamy również plików cookies stron trzecich, które pomagają nam analizować i zrozumieć, w jaki sposób korzystasz z tej witryny. Te pliki cookies będą przechowywane w przeglądarce tylko za Twoją zgodą. Możesz również z nich zrezygnować, ale rezygnacja z niektórych z tych plików może mieć wpływ na wygodę przeglądania.

Klikając „Przejdź do serwisu” udzielasz zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych dotyczących Twojej aktywności na naszej stronie. Dane są zbierane w celach zgodnych z naszą polityką prywatności oraz polityką cookies. Zgoda jest dobrowolna. Możesz jej odmówić lub ograniczyć jej zakres klikając w "Preferencje cookies".

W każdej chwili możesz modyfikować udzielone zgody w zakładce: informacje i regulaminy — zresetuj ustawienia cookies.

RODZAJE PLIKÓW COOKIES UŻYWANYCH NA NASZEJ STRONIE

Dane są zbierane w celach zgodnych z naszą polityką prywatności. Zgoda jest dobrowolna. Możesz jej odmówić lub ograniczyć jej zakres.

W każdej chwili możesz modyfikować udzielone zgody w zakładce: informacje i regulaminy — zresetuj ustawienia cookies.

Niezbędne

Przyczyniają się do użyteczności strony poprzez umożliwianie podstawowych funkcji takich jak nawigacja na stronie i dostęp do bezpiecznych obszarów strony internetowej. Strona internetowa nie może funkcjonować poprawnie bez tych ciasteczek.

Preferencyjne

Umożliwiają Serwisowi zapamiętanie informacji, które zmieniają wygląd lub funkcjonowanie Serwisu, np. preferowany język lub region w którym znajduje się Użytkownik.

Statystyczne

Pomagają zrozumieć, w jaki sposób różni Użytkownicy Serwisu zachowują się na stronie, gromadząc i zgłaszając anonimowe informacje.

Marketingowe

Marketingowe pliki cookie stosowane są w celu śledzenia użytkowników na stronach internetowych. Ich celem jest wyświetlanie reklam, które są istotne i interesujące dla poszczególnych Użytkowników, a tym samym bardziej cenne dla wydawców, reklamodawców i strony trzecie (np. Google, Facebook).